Trong bối cảnh thị trường công nghệ liên tục biến động, đặc biệt là lĩnh vực vi xử lý (CPU), cái tên Intel – từng là biểu tượng của sức mạnh và đổi mới – đang trải qua một giai đoạn đầy thử thách. Từ những báo cáo về lỗi treo máy và vấn đề ổn định trên các CPU Core thế hệ 13 và 14 cao cấp, cho đến màn ra mắt kém ấn tượng của dòng Core Ultra mới, dường như “đội xanh” đang gặp phải một “cơn bão” khó khăn. Cùng lúc đó, AMD với Ryzen 7 9800X3D đã tạo ra một cú hích lớn, khẳng định vị thế dẫn đầu ở nhiều phân khúc. Khi hiệu năng chơi game và làm việc không còn vượt trội, cộng thêm mức tiêu thụ điện năng cao và giá thành chưa hợp lý, người dùng cần có cái nhìn khách quan về việc đầu tư vào CPU Intel trong thời điểm hiện tại.
Intel Core i9-14900K và AMD Ryzen 9 trong thiết lập PC
1. Hiệu năng chơi game sụt giảm đáng báo động
Mảng chơi game, từng là một trong những điểm mạnh của Intel, nay đã không còn giữ được vị thế. Ngay cả trước khi Ryzen 7 9800X3D ra mắt, Core i9-14900K đã để mất ngôi vương vào tay AMD Ryzen 7 7800X3D với khoảng cách hiệu năng từ 8-10%. Với sự xuất hiện của Ryzen 7 9800X3D, khoảng cách này càng được nới rộng lên đến 25% trung bình so với chip đầu bảng thế hệ 14 của Intel.
Những kỳ vọng về sự đột phá của các CPU Intel Core Ultra ra mắt vào cuối năm 2024 đã không thành hiện thực. Cụ thể, Core Ultra 9 285K được đánh giá là chậm hơn khoảng 30% so với Ryzen 7 9800X3D, thậm chí còn không thể vượt qua Core i9-14900K. Đáng nói hơn, ngay cả CPU thế hệ trước của AMD là Ryzen 7 7800X3D cũng cho hiệu năng tốt hơn chip đầu bảng của kiến trúc Arrow Lake. Điều này cho thấy màn trình diễn kém nhất của Intel trong lĩnh vực chơi game suốt nhiều năm qua.
Mặc dù sự ra mắt của AMD Ryzen 9000 có phần gây thất vọng khi chỉ mang lại mức tăng khoảng 5% hiệu năng chơi game so với Ryzen 7000, nhưng các chip tầm trung như Ryzen 7 9700X vẫn có thể vượt qua bộ vi xử lý Intel mới nhất và mạnh mẽ nhất. Tình hình này đẩy Intel vào một vị trí khá khó khăn: Đối với game thủ chuyên nghiệp tìm kiếm tốc độ khung hình cao nhất, CPU X3D của AMD là lựa chọn không đối thủ. Còn với những người dùng phổ thông hoặc tầm trung, AMD cũng có các sản phẩm như Ryzen 5 7600 và Ryzen 7 9700X đáp ứng tốt.
2. Hiệu năng làm việc thiếu nhất quán và không vượt trội
Trong các tác vụ làm việc, tình hình của Intel có phần sáng sủa hơn một chút, nhưng vẫn đầy rẫy vấn đề. CPU đầu bảng mới nhất của Intel, Core Ultra 9 285K, đã thể hiện kết quả ấn tượng trong một số bài kiểm tra hiệu năng làm việc. Cụ thể, điểm số Cinebench của nó là tốt nhất, vượt qua cả Ryzen 9 9950X và Core i9-14900K. Tuy nhiên, nó không thể hoàn toàn đánh bại ngay cả Ryzen 9 7950X thế hệ trước của AMD trong nhiều tác vụ khác. Đặc biệt, trong Adobe Photoshop, hiệu năng của Core Ultra 9 285K lại tụt dốc một cách khó hiểu, xếp vào nhóm các bộ xử lý tệ nhất.
CPU Intel Core Ultra 9 285K trong socket mainboard
Core i9-14900K của Intel vẫn là một trong những CPU làm việc tốt nhất trên thị trường. Tuy nhiên, vấn đề là nó cũng bị tụt lại phía sau Ryzen 9 7950X và Ryzen 9 9950X trong các bài kiểm tra phổ biến. Tình hình còn trở nên tồi tệ hơn cho Intel khi xét đến Adobe Photoshop, nơi 14900K thậm chí còn thua kém các chip 6 nhân từ AMD. Thêm vào đó, ngay cả trong Adobe Premiere Pro, nơi 14900K thể hiện rất tốt, nó cũng không nhanh hơn đáng kể so với Core i7-14700K và lại thua kém Ryzen 9 9950X.
Ngay cả các chip Core Ultra giá rẻ hơn như Core Ultra 7 265K cũng chậm hơn Core i7-14700K (vốn cũ hơn và rẻ hơn) trong các benchmark như 7-Zip, Photoshop và Premiere Pro, đồng thời thua kém Ryzen 9 7900X có mức giá tương tự. Khi so sánh Core Ultra 5 245K với Core i5-14600K, chip Arrow Lake 6 nhân này nhanh hơn tiền nhiệm khoảng 7-8% ở một số bài kiểm tra, nhưng lại chậm hơn ở các tác vụ khác và bị Ryzen 7 7700 đánh bại ở nhiều ví dụ.
Tóm lại, kiến trúc Arrow Lake của Intel có hiệu năng làm việc tốt hơn so với chơi game, nhưng vẫn chưa đủ để tạo nên bất kỳ sự phấn khích đáng kể nào cho người dùng.
3. Hiệu suất nhiệt độ kém, tiêu thụ điện năng cao
Intel chưa bao giờ nổi tiếng với việc thiết kế các bộ vi xử lý chạy mát mẻ, nhưng mọi thứ đã đi từ tệ đến tồi tệ hơn trong những năm gần đây. Dòng CPU thế hệ 14 đặc biệt khó kiểm soát nhiệt độ nếu không sử dụng các hệ thống tản nhiệt mạnh mẽ nhất. Core i9-14900K thậm chí được biết đến là có thể bị giới hạn hiệu năng (thermal throttle) ngay cả ở cài đặt mặc định và khi sử dụng tản nhiệt nước AIO 360mm.
Với kiến trúc Arrow Lake, Intel đã nỗ lực giảm mức tiêu thụ điện năng và từ đó cải thiện hiệu suất, nhưng những cải tiến này là rất nhỏ. Đơn cử, Core Ultra 9 285K vẫn tiêu thụ điện năng nhiều hơn đáng kể so với Ryzen 9 9950X, Ryzen 9 7950X3D và Ryzen 7 7800X3D. Dù trông có vẻ tốt hơn 14900K, nhưng so với các đối thủ cạnh tranh, hiệu quả năng lượng của Arrow Lake vẫn còn xa mới đạt đến mức có thể khiến người dùng bỏ qua các nhược điểm khác.
Hộp CPU Intel Core i9-14900KS và chip silicon
Sẽ là một chuyện khác nếu chip Arrow Lake bằng cách nào đó biện minh được mức tiêu thụ điện năng cao của chúng bằng hiệu năng vượt trội so với đối thủ, hoặc thậm chí là so với CPU thế hệ 14. Nhưng vì điều đó không xảy ra, việc tiêu thụ điện kém hiệu quả càng trở nên khó chấp nhận. Trong khi đó, CPU Zen 5 của AMD đã cải thiện hơn nữa hiệu quả năng lượng vốn đã rất tốt của dòng Zen 4.
4. Vấn đề ổn định dai dẳng trên cả thế hệ 14 và Core Ultra
Có lẽ không ai còn lạ lẫm với việc các CPU Intel thế hệ 13 và 14 thường xuyên gặp lỗi treo máy trong khoảng một năm trở lại đây. Intel đã điều tra các báo cáo và xác nhận rằng CPU bị treo do điện áp tăng cao, ban đầu đổ lỗi cho các nhà sản xuất bo mạch chủ vì đã chạy bộ vi xử lý “ngoài thông số kỹ thuật”. Trong vài tháng sau đó, công ty đã phát hành nhiều bản cập nhật microcode để khắc phục sự cố, nhưng xác nhận rằng bất kỳ thiệt hại nào đã gây ra cho các chip đều là vĩnh viễn.
Mặc dù các lỗi treo máy và hành vi bất thường được cho là đã được khắc phục, nhưng việc đặt niềm tin vào một CPU thế hệ 13 hoặc 14 lúc này vẫn là một rủi ro. Nhiều người dùng vẫn báo cáo lỗi treo máy trên chip Raptor Lake của họ, rất lâu sau bản cập nhật microcode “cuối cùng” của Intel. Ngay cả khi bạn không muốn tin vào bằng chứng giai thoại, tại sao lại phải chấp nhận rủi ro? Chắc chắn không có lợi ích gì khi tiết kiệm được vài đô la để rồi phát hiện ra các vấn đề tiềm ẩn chưa được loại bỏ.
Người cầm CPU Intel Xeon E5-2650 v4 cho máy chủ
Ngay cả các bộ vi xử lý Arrow Lake mới nhất cũng đang gặp phải các vấn đề về độ ổn định bộ nhớ. Cụ thể, một biên tập viên của chúng tôi đã phải thử nghiệm với khoảng một tá bộ kit RAM khác nhau để tìm được một bộ cho phép Core Ultra 9 285K của mình khởi động. Với tiền lệ của Intel trong việc giải quyết những sự cố này, chúng ta khó có thể biết được vấn đề của thế hệ 14 hoặc Arrow Lake sâu đến mức nào. Hơn nữa, đối với các tác vụ làm việc, sự ổn định và độ tin cậy là ưu tiên hàng đầu. Nếu bạn không thể tin tưởng hệ thống của mình hoạt động mà không gặp sự cố, bạn có thể cân nhắc chuyển sang một bộ xử lý AMD Zen 4 hoặc Zen 5 đáng tin cậy hơn.
5. Giá bán không tương xứng với giá trị thực tế
Mặc dù CPU Intel Core Ultra ra mắt với mức giá gần như tương đương khi so sánh các SKU có thể đối chiếu, nhưng chúng lại có cảm giác khá đắt đỏ khi xét đến tất cả các nhược điểm. Ngay cả khi bạn so sánh Core Ultra 9 285K với Core i9-14900K, bạn phải trả thêm khoảng 170 USD cho 285K để đổi lấy một mức tăng hiệu năng không mấy ấn tượng. Trong khi đó, Core Ultra 7 265K và Core Ultra 5 245K lần lượt đắt hơn khoảng 50 USD và 100 USD so với các phiên bản tiền nhiệm (tính tại thời điểm viết bài).
CPU Intel Core Ultra 9 285K gắn trên bo mạch chủ
Ngay cả khi tính đến những lo ngại về độ ổn định của dòng CPU thế hệ 14, các bộ vi xử lý Core Ultra cũng không cạnh tranh được với AMD về mặt giá trị. Các chip Arrow Lake rõ ràng bị AMD X3D đánh bại hoàn toàn trong chơi game, và thậm chí không thể vượt qua các CPU Zen 5 6 hoặc 8 nhân rẻ hơn đáng kể. Ngay cả khi so sánh với các CPU làm việc như Ryzen 9 7950X có giá thành phải chăng hơn, Core Ultra 9 285K cũng khó được khuyến nghị ở mức giá hiện tại.
Ảnh chụp màn hình giá CPU Intel Core Ultra trên Amazon
Việc Intel chưa thực hiện giảm giá cho gần như tất cả các SKU Arrow Lake của mình cho thấy công ty không có ý định cạnh tranh về giá trị, mà hy vọng sẽ bán đủ số lượng cho cộng đồng người hâm mộ vẫn còn trung thành.
Tương lai của Intel: Một hành trình dài đầy thách thức
Với tất cả các vấn đề đang làm khó Intel hiện nay, sẽ cần ít nhất hai thế hệ CPU nữa để “đội xanh” có thể trở lại cạnh tranh sòng phẳng với AMD. Đó là nếu công ty có kế hoạch rõ ràng để làm như vậy. Intel sẽ không ra mắt thế hệ CPU mới nào trong năm 2025, với Nova Lake dự kiến chỉ đến vào năm 2026. Chúng ta có thể sẽ thấy một bản làm mới của Arrow Lake hoặc ít nhất là một số đợt giảm giá vào năm 2025, nhưng những thay đổi đó khó có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể.
Người cầm CPU AMD Ryzen 9 9950X
Rất có thể, Nova Lake cũng sẽ không thể đánh bại AMD trong lĩnh vực chơi game – khoảng cách dẫn đầu của “đội đỏ” hiện quá lớn. Trong các tác vụ làm việc, chúng ta có thể thấy Intel đưa ra một số sản phẩm giá trị với mức giá và tiêu thụ điện năng thấp hơn. Đó là kịch bản tốt nhất mà chúng ta có thể hy vọng. Bất kỳ sự trở lại mạnh mẽ nào từ Intel sẽ phải chờ đến khi công ty sẵn sàng với thế hệ kế nhiệm của Nova Lake. Tuy nhiên, tất cả những dự đoán này đều dựa trên giả định rằng AMD sẽ không ngừng phát triển, điều này rõ ràng là không thực tế.
Nếu bạn đang cân nhắc nâng cấp hoặc xây dựng một dàn PC mới vào thời điểm này, hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng các lựa chọn từ cả Intel và AMD. Với những vấn đề hiện tại, việc lựa chọn CPU Intel có thể không phải là quyết định tối ưu cho trải nghiệm công nghệ của bạn.