Trong những năm gần đây, thị trường game đã chứng kiến một xu hướng đáng lo ngại: giá game ngày càng leo thang, không chỉ ở mức giá cơ bản mà còn ở các phiên bản đắt đỏ hơn. Mức giá tiêu chuẩn của một tựa game đã tăng lên 70 USD, thậm chí một số game như Mario Kart World hay The Outer Worlds 2 có giá 80 USD. Đáng nói hơn, nhiều game còn không thực sự chứa toàn bộ nội dung trên đĩa vật lý – nếu có đĩa để mua. Một khía cạnh nổi bật của xu hướng này là sự gia tăng của các phiên bản “premium” có giá 100 USD. Mặc dù tên gọi này nghe có vẻ giống với các phiên bản Collector’s Edition đắt tiền đã tồn tại trước đây, nhưng chúng lại hoàn toàn khác biệt. Những khác biệt này cho thấy rõ ràng rằng các phiên bản “premium” hiện đại chỉ tồn tại để đẩy giá bán trung bình của game lên cao.
Hình ảnh minh họa Nintendo Switch 2 với tiền bay xung quanh, tượng trưng cho giá game ngày càng tăng.
“Phiên Bản Game Premium” Hiện Đại Có Gì Khác Biệt?
Để hiểu rõ hơn về loại phiên bản “premium” đang gây tranh cãi này, chúng ta cần phân biệt chúng với các Collector’s Edition thực thụ. Doom: The Dark Ages là một ví dụ điển hình cho sự khác biệt này. Phiên bản Collector’s Edition của game này có giá 200 USD, đi kèm với một bức tượng vật lý, hộp đựng steelbook, và bao gồm cả các vật phẩm kỹ thuật số của phiên bản premium.
Nội dung số và Quyền truy cập sớm: Cái giá phải trả
Ngược lại, phiên bản premium của Doom: The Dark Ages có cả bản vật lý và kỹ thuật số, nhưng sự khác biệt duy nhất giữa chúng chỉ là chiếc đĩa. Thay vào đó, 30 USD phụ trội này mang lại cho người mua một bộ nhạc nền kỹ thuật số, một cuốn art book kỹ thuật số, các skin độc quyền và, đây là vấn đề lớn nhất, quyền truy cập sớm game hai ngày. Sự khác biệt cốt lõi ở đây là tất cả những gì bạn nhận được khi bỏ thêm tiền chỉ là các vật phẩm kỹ thuật số.
Bìa game Doom: The Dark Ages, một ví dụ về game có phiên bản Collector's và Premium.
Quyền Truy Cập Sớm: Chiêu Thức Tạo FOMO và Ép Giá?
Tiếp tục với ví dụ Doom: The Dark Ages, và bạn có thể thấy điều này đúng với nhiều tựa game khác, như Tony Hawk’s Pro Skater 3 + 4 mới ra mắt. Ban đầu, các vật phẩm kỹ thuật số như soundtrack và art book nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng trên thực tế, chúng thường được cung cấp dưới dạng một ứng dụng riêng biệt, khiến việc truy cập và sử dụng khá bất tiện. Chẳng hạn, một game thủ có thể muốn nghe nhạc nền của Doom: The Dark Ages, nhưng chắc chắn không phải thông qua một ứng dụng riêng trên Xbox hay PlayStation.
Các skin độc quyền cũng trở nên phổ biến trong các phiên bản này, biến những nội dung mà trước đây có thể mở khóa được trong game thành những vật phẩm bị khóa sau một mức giá cao hơn. Tuy nhiên, phần đáng lên án nhất chính là quyền truy cập sớm. Đây là hình thức “ép giá” trắng trợn nhất. Chúng được quảng cáo là “truy cập sớm”, ngụ ý một đợt phát hành đặc biệt, nhưng thực tế, đó chỉ là việc một công ty phát hành game sớm hơn vài ngày. Người chơi phải trả thêm tiền để được chơi sớm hơn một chút. Khi những ngày truy cập sớm đó kết thúc, phiên bản premium 100 USD đột nhiên mất đi một phần giá trị, dù giá của nó không giảm. Các công ty muốn người chơi cảm thấy mình sẽ bỏ lỡ điều gì đó (FOMO – Fear of Missing Out) nếu không mua phiên bản này.
Gộp DLC Chưa Ra Mắt Vào Gói Phát Hành: Rủi Ro Cho Game Thủ
Không phải tất cả các phiên bản “premium” 100 USD đều đi kèm với quyền truy cập sớm, nhưng chúng lại tìm ra một cách mới để bán các gói Season Pass. Khi Season Pass lần đầu được giới thiệu, nhiều game thủ đã phản đối việc phải trả tiền cho các DLC chưa ra mắt. Một số công ty cố gắng né tránh điều này bằng cách chỉ bán DLC thông qua Season Pass, nhưng một cách mới để đưa chúng vào giỏ hàng của người chơi đã xuất hiện thông qua các phiên bản premium.
Ví dụ, phiên bản kỹ thuật số 130 USD của Borderlands 4 đi kèm với nhiều skin và vật phẩm trang trí chỉ có trong các phiên bản đắt tiền hơn. Tuy nhiên, phiên bản Super Deluxe giá 130 USD còn bao gồm “Vault Hunter Pack”, hứa hẹn hai DLC hậu phát hành với hai nhân vật và khu vực cốt truyện mới. Điều này nghe có vẻ tốt, nhưng bạn đang trả tiền cho một DLC mà bạn còn chưa biết nội dung của nó sẽ như thế nào, cho một tựa game mà bạn còn chưa chơi. Cũng không có cách nào để biết được số lượng DLC hậu phát hành là bao nhiêu. Mức giá đó có thể hấp dẫn nếu bạn nghĩ rằng mình sẽ nhận được tất cả các DLC, nhưng nếu đó chỉ là hai trong số sáu DLC thì sao? Đột nhiên, nó không còn là một món hời nữa.
Hình ảnh bìa game Borderlands 4, một ví dụ về gói game premium chứa DLC chưa được công bố.
Vẫn Có Lựa Chọn Khác: Không Phải Công Ty Nào Cũng Theo Xu Hướng Này
Mặc dù rất nhiều công ty game đã nhảy vào xu hướng này, với Xbox là một trong những “thủ phạm” chính, vẫn có những đơn vị không theo. Mặc dù Nintendo có thể chịu trách nhiệm cho việc một số game của họ có giá 80 USD, nhưng hãng này hầu như không bao giờ phát hành các phiên bản đặc biệt kiểu “premium” hay cung cấp quyền truy cập sớm trả phí cho game của mình. Dù một số người có thể mong muốn Nintendo tạo ra các phiên bản Collector’s Edition thực thụ cho các tựa game yêu thích, nhưng nhiều game thủ sẵn sàng chấp nhận việc không bị áp lực phải trả thêm 30 USD để chơi Donkey Kong Bananza sớm hai ngày.
Bìa game Mario Kart World, minh họa cho việc game của Nintendo có giá cao nhưng ít dùng chiến lược premium edition.
Một khía cạnh khác là người chơi hoàn toàn không bắt buộc phải mua những phiên bản này. Bạn có thể cảm thấy bị bỏ lỡ khi thấy mọi người đăng bài về game trong thời gian truy cập sớm, nhưng nếu bạn có thể kiên nhẫn chờ đợi, điều đó thực sự không quan trọng. Hơn nữa, bạn không chỉ không phải mua game ngay khi chúng phát hành, mà bạn còn có thể tiết kiệm đáng kể bằng cách chờ đợi vài tháng để có được một đợt giảm giá tốt. Tất nhiên, nếu bạn là kiểu người mua game như vậy, có lẽ bạn sẽ không bao giờ cảm thấy bị cám dỗ để trả tiền cho quyền truy cập sớm ba ngày.
Các Phiên Bản “Premium” Được Thiết Kế Để Bạn Trả Nhiều Hơn Mà Không Nhận Được Nhiều Giá Trị Hơn
Cuối cùng, điều khiến các phiên bản “premium” chỉ chứa các phần thưởng kỹ thuật số với mức giá tăng thêm trở nên kém hấp dẫn chính là giá trị mà chúng mang lại không tương xứng với chi phí tăng lên. Điều này đặc biệt đúng với quyền truy cập sớm. Vẫn còn rất nhiều game sẽ ra mắt trong năm nay áp dụng mô hình này, chẳng hạn như The Outer Worlds 2 và Madden 26.
Mặc dù tất cả các tựa game này quảng cáo “truy cập sớm”, điều quan trọng là phải nhận ra rằng điều đó không thực sự đúng. Thay vào đó, ngày ra mắt thực tế là khi quyền truy cập sớm bắt đầu, và ngày phát hành của phiên bản tiêu chuẩn đang bị trì hoãn để thu thêm tiền từ bạn. Mặc dù chúng ta không mong đợi thực trạng này sẽ biến mất sớm, nhưng hy vọng rằng việc người tiêu dùng không mua các phiên bản này có thể khiến chúng trở nên ít phổ biến hơn. Hãy là người tiêu dùng thông thái và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với bản thân, cân nhắc kỹ lưỡng giá trị thực mà bạn nhận được so với số tiền bỏ ra.