Màn hình OLED đã và đang tạo nên một cơn sốt trong ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng suốt những năm qua, và giờ đây, một nghiên cứu đột phá vừa hé lộ cách thức để nâng tầm khả năng của chúng. Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Khoa học và Công nghệ Pohang (POSTECH) ở Hàn Quốc đã công bố một bài báo khoa học trên tạp chí Advanced Science, chứng minh khả năng phát ra âm thanh ở cấp độ từng pixel từ màn hình OLED. Thay vì dựa vào các loa ngoài cồng kềnh, mỗi pixel trên màn hình OLED có thể tự mình tạo ra âm thanh, hứa hẹn một trải nghiệm nghe nhìn hoàn toàn mới.
Nghiên cứu của POSTECH đã chứng minh tính khả thi của công nghệ này trên một tấm nền OLED 13 inch, cho thấy phương pháp tiếp cận độc đáo này có thể giúp tiết kiệm không gian đáng kể trong khi vẫn đảm bảo chất lượng âm thanh sống động và đắm chìm. Đây thực sự là một bước tiến mang tính “cách mạng”, định hình lại cách chúng ta tương tác với các thiết bị công nghệ.
Đột phá công nghệ: Âm thanh ở cấp độ pixel trên màn hình OLED
Mỗi pixel trong màn hình OLED kiểm soát độ sáng và màu sắc riêng biệt mà không cần đèn nền. Chúng hoạt động dựa trên các hợp chất hữu cơ nhận tín hiệu điện để hiển thị màu sắc hoặc tắt hoàn toàn. Phương pháp âm thanh cấp độ pixel này áp dụng ý tưởng đó lên một tầm cao mới. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng các “bộ kích âm thanh áp điện siêu mỏng” (ultra-thin piezoelectric exciters) được tích hợp trực tiếp vào màn hình OLED và sắp xếp chúng tương tự như các điểm ảnh.
Cơ chế hoạt động và lợi ích vượt trội
Giống như cách hoạt động của OLED, những bộ kích âm thanh này nhận tín hiệu điện để tạo ra âm thanh và theo các nhà nghiên cứu, chúng không yêu cầu bất kỳ không gian bên ngoài nào. Điều này có nghĩa là màn hình có thể mỏng hơn, nhẹ hơn và mang lại trải nghiệm âm thanh toàn diện, đồng bộ với hình ảnh hiển thị trên từng điểm ảnh. Tưởng tượng một phân cảnh hành động trên màn hình, nơi âm thanh của tiếng súng hoặc tiếng nổ phát ra chính xác từ vị trí xảy ra vụ việc, tạo cảm giác chân thực chưa từng có.
Màn hình OLED MSI MAG 271QPX QD-OLED E2 tại Computex, minh họa cho tiềm năng phát triển âm thanh pixel trên màn hình OLED thế hệ mới.
Giải quyết thách thức nhiễu xuyên âm (Crosstalk)
Một vấn đề hiển nhiên với cách tiếp cận này, đặc biệt đối với những ai am hiểu về âm thanh, chính là nhiễu xuyên âm (crosstalk). Nhiễu xuyên âm xảy ra khi tín hiệu điện từ một kênh âm thanh lan sang các kênh khác, gây ra sự chồng chéo không mong muốn. Trong một thiết lập âm thanh nổi, điều này có thể khiến âm thanh của kênh trái bị lẫn vào kênh phải, hoặc ngược lại. Với hàng triệu kênh âm thanh tiềm năng ở cấp độ pixel, vấn đề nhiễu xuyên âm có vẻ là một trở ngại lớn.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã tuyên bố rằng phương pháp của họ hoàn toàn không gặp phải vấn đề nhiễu xuyên âm. Theo thông cáo báo chí, “Các nhà nghiên cứu cũng đã phát triển một phương pháp để loại bỏ hoàn toàn nhiễu xuyên âm, đảm bảo rằng nhiều âm thanh từ các vùng khác nhau của màn hình không can thiệp lẫn nhau – điều chưa từng đạt được trước đây trong các thiết lập đa kênh.” Họ đã chứng minh điều này bằng các bức ảnh, cho thấy mức độ nhiễu xuyên âm dự kiến và cách họ có thể cô lập âm thanh một cách hiệu quả.
Tiềm năng ứng dụng và tương lai của công nghệ âm thanh OLED
Với những kết quả nghiên cứu ban đầu này, thật khó để dự đoán khi nào (hoặc liệu) công nghệ âm thanh pixel này sẽ xuất hiện trong một sản phẩm thực tế. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã định hướng khái niệm này hướng tới khả năng thương mại hóa, đặc biệt nhắm mục tiêu vào các thiết bị thế hệ tiếp theo có màn hình OLED mà không gian là một mối quan tâm lớn.
Điều này bao gồm laptop, máy tính bảng, màn hình ô tô và dĩ nhiên là cả màn hình máy tính có loa tích hợp. Việc nhóm nghiên cứu đã trình diễn công nghệ này trên một màn hình OLED 13 inch thực tế cho thấy khả năng tích hợp là hoàn toàn có thể. Dù vậy, có lẽ sẽ mất vài năm nữa trước khi công nghệ này xuất hiện trong một sản phẩm thương mại, nếu nó thực sự được đưa ra thị trường.
Kết luận
Nghiên cứu về âm thanh cấp độ pixel trên màn hình OLED của POSTECH đánh dấu một bước tiến quan trọng, mở ra cánh cửa cho trải nghiệm nghe nhìn sống động và tích hợp hơn bao giờ hết. Khả năng phát âm thanh trực tiếp từ từng điểm ảnh trên màn hình không chỉ giúp tiết kiệm không gian mà còn hứa hẹn loại bỏ các vấn đề như nhiễu xuyên âm, mang lại chất lượng âm thanh tinh khiết. Mặc dù còn cần thời gian để công nghệ này đi vào đời sống, tiềm năng của nó trong việc định hình các thiết bị công nghệ tương lai là vô cùng lớn. Hãy cùng Caphecongnghe.com tiếp tục theo dõi những bước phát triển tiếp theo của đột phá này!