Thập niên 90 đã để lại một nỗi đau đặc biệt trong lòng nhiều game thủ – nỗi đau của việc nghiện một tựa game cực kỳ khó, được tải từ một chiếc CD tặng kèm tạp chí, nhưng lại không bao giờ có thể phá đảo. Đối với nhiều người, đó là Claw, tựa game platformer 2D kể về một chú mèo cướp biển trên hành trình tìm kiếm Bùa Chín Mạng (Amulet of Nine Lives). Claw không phải là một game platformer thông thường với cốt truyện đơn giản; nó khó đến mức “bẻ gãy ý chí” và đầy rẫy những thử thách trừng phạt.
Tuy nhiên, tôi chưa bao giờ ngừng chơi nó. Dĩ nhiên, điều đó không có nghĩa là tôi đã hoàn thành game – tôi chỉ là một đứa trẻ mới biết chơi khi đó, và con boss ở màn 6 dường như là bất khả thi. Mãi sau này tôi mới biết rằng còn tới tám màn chơi nữa sau tên trùm đó. Claw chắc chắn đã để lại dấu ấn sâu đậm hơn bất kỳ tựa game nào khác tôi từng chơi khi còn bé. Có lẽ đó là những đoạn cắt cảnh được lồng tiếng chuyên nghiệp, phong cách nghệ thuật tuyệt đẹp đã khắc sâu vào tâm trí, hay thiết kế màn chơi hoành tráng đến khó tin. Tất cả những yếu tố đó đã hòa quyện lại để tạo nên một tựa game vẫn còn sống mãi trong tâm trí tôi cho đến tận ngày nay. Vì vậy, khi chơi lại, tôi nhận ra game vẫn khó như xưa, nhưng lần này, tôi đã không dừng lại cho đến khi tìm lại được chiếc bùa đó.
Một màn hình hiển thị game Ninja Gaiden (1988) cổ điển, minh họa cho thể loại game platformer 2D thử thách.
Captain Claw: Gã Mèo Cướp Biển Với Cá Tính Khó Quên
Chân dung Captain Claw: Từ giọng lồng tiếng đến tính cách độc đáo
Captain Nathaniel Joseph Claw – đó chính là nhân vật mà bạn hóa thân trong Claw. Thuyền trưởng của một con tàu cướp biển, đồng thời cũng là một chú mèo xám với giọng Anh quốc chuẩn mực, Claw là một tay kiếm cừ khôi trong thế giới của mèo và chó. Đương nhiên, giới cầm quyền trong game là… chó, và chúng đang nắm giữ “Bùa Chín Mạng”. Cuộc hành trình của thuyền trưởng cướp biển sau đó đưa anh ta đi khắp thế giới để tìm kiếm những viên ngọc của chiếc bùa. Claw ra mắt vào thời điểm mà những nhân vật chính 2D được lồng tiếng hoàn chỉnh vẫn còn khá hiếm, nếu không muốn nói là cực kỳ hiếm.
Điều khiến anh ta trở nên đặc biệt hơn nữa chính là chất lượng lồng tiếng xuất sắc. Bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi biết rằng Captain Nate Claw được lồng tiếng bởi không ai khác ngoài Stephan Weyte, người đứng sau giọng nói của Caleb trong series Blood nổi tiếng trên Build engine – loạt game đã làm mưa làm gió trong kỷ nguyên DOS và Windows đầu tiên. Bên cạnh sự nhanh nhẹn và khả năng kiếm thuật điêu luyện, chính cá tính của Captain Claw đã khiến anh ta trở nên khó quên.
Những lời chế nhạo kiêu căng, những câu nói sắc sảo đầy kịch tính và sự khoa trương thuần túy – chú mèo cướp biển này có nhiều cá tính hơn hầu hết các nhân vật chính trong game thời bấy giờ, và điều đó được thể hiện rõ ràng. Anh chàng này có một phong thái đặc biệt, đọng lại trong bạn sau khi tắt game giữa các phiên chơi, và trong trường hợp của tôi, rất lâu sau khi tôi ngừng chơi game.
Các diễn viên lồng tiếng thể hiện cảm xúc trong một cảnh game hiện đại, làm nổi bật tầm quan trọng của giọng lồng tiếng chất lượng trong các tựa game như Captain Claw.
Lối Chơi Của Claw: Vượt Thời Gian Đến Tận Ngày Nay
Một platformer đa dạng, cuốn hút và mãn nhãn
Bạn đọc hoàn toàn đúng – Claw đã “già hóa” một cách đáng kinh ngạc sau 28 năm. Lối chơi vẫn rất đáng nể – nó đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối trong các pha platforming nhưng không hề bất công. Mỗi màn chơi đều có thiết kế hình ảnh và lối chơi độc đáo, với các loại kẻ thù thay đổi sau mỗi hai màn khi game đưa bạn vào một cuộc phiêu lưu vòng quanh thế giới qua các vịnh nhỏ, rừng rậm, nhà tù, lâu đài và hòn đảo. Thật thú vị khi kẻ thù nhận ra bạn và bạn nhìn thấy các áp phích truy nã chính mình khi chạy qua các con hẻm và ngôi làng.
Hệ thống chiến đấu cũng không hề nhàm chán. Khi bạn tiến bộ trong game, kẻ thù trở nên dai sức hơn, lì đòn hơn và thậm chí có thể đỡ các đòn đánh đơn giản của bạn, buộc bạn phải nhanh chóng tìm ra cách hạ gục chúng. Có những power-up có giới hạn thời gian và vũ khí đặc biệt để thu thập, giúp bạn tiếp cận các khu vực bí mật mà nếu không thì không thể với tới. Nhưng điều đó chỉ xảy ra nếu bạn đã chú ý đến mọi thứ trên màn hình – những gờ đá bí mật, hoặc các cổng dịch chuyển ẩn dẫn bạn vào những khu vực bí mật đầy kho báu, thứ bạn cần để tăng điểm số cho mỗi màn chơi.
Tuy nhiên, thường thì bạn sẽ không thể quay lại nếu bỏ lỡ cơ hội vào một căn phòng bí mật. Đó là điều khuyến khích giá trị chơi lại (replayability) trong Claw – bạn không mất đi trải nghiệm cốt lõi của cốt truyện và chiến đấu nếu bỏ lỡ một khu vực ẩn chứa nhiều kho báu hơn, nhưng chắc chắn bạn sẽ muốn chơi lại màn đó để đạt 100%. Không ngoa khi nói rằng Claw có thể ra mắt trong năm nay với một lớp đồ họa mới, và hoàn toàn có thể nằm trong danh sách đề cử game indie của năm.
Thử Thách Platforming: Khó Khăn Tột Cùng Nhưng Đầy Hấp Dẫn
Thế giới của Claw: Chính xác, trừng phạt nhưng không bất công
Đối với một tựa game platformer gần 30 năm tuổi như ngày nay, Claw trông hoàn toàn tuyệt đẹp. Mọi màn chơi đều được vẽ với sự phong phú và chăm chút đến mức cảm giác như một bộ phim hoạt hình được làm thủ công hơn là một trò chơi. Yếu tố thẩm mỹ hình ảnh đạt đến đỉnh cao, và điều trở nên rõ ràng ngay lập tức ở mỗi màn chơi là mức độ nhiệt tình trong thiết kế của chúng. Từ các bến cảng và nhà tù cướp biển, đến những ngôi đền tươi tốt, hang băng giá, rừng tối, và thậm chí cả một thị trấn ven biển của Ý – hành trình của Claw đưa anh ta qua một thế giới giống như một cuốn sách truyện bước ra đời thực. Đương nhiên, điều đó cũng có nghĩa là mỗi môi trường, giàu hình ảnh, cũng đi kèm với vô vàn chướng ngại vật riêng.
Tuy nhiên, không chỉ có hình ảnh là thứ đòi hỏi sự chú ý hoàn toàn của bạn trong Claw. Phần platforming đã – và vẫn là – cực kỳ tàn nhẫn. Gai nhọn, hố sâu, vị trí kẻ thù ngay trên các cạnh của mọi bệ đỡ, những kẻ thù cầm súng, ném thuốc nổ, những sợi dây đu dường như quyết tâm làm bạn khó chịu, tất cả cùng nhau tạo nên những phân đoạn platforming khiến bạn phải nghi ngờ phản xạ của mình hoặc sự tồn tại của chúng. Đây là một tựa game kiểu “khó nhưng yêu”, nhưng tôi vẫn cứ quay lại. Tôi đã dành hàng giờ đồng hồ mắc kẹt trong một khu rừng, ở cùng một đoạn, mắt đỏ hoe, ngón tay mỏi nhừ, liên tục hết mạng và phải chơi lại, chỉ vì thế giới của Claw quá mời gọi và sống động. Mặc dù khó khăn chồng chất – và có rất nhiều – Claw chưa bao giờ, dù chỉ một khoảnh khắc, ngừng mê hoặc.
Những tựa game platformer 3D xuất sắc nhất, đối lập với trải nghiệm platformer 2D cổ điển đầy thử thách của Captain Claw.
Âm Thanh, Hoạt Ảnh Và Sự Tinh Tế Vượt Thời Đại
Một tựa game platformer xứng tầm 2025
Tôi dám cá rằng bất kỳ ai từng chơi Captain Claw, ngay cả khi họ đã ngừng chơi trước năm 2000, cũng có thể ngân nga giai điệu chủ đề của màn hình chính từ trong ký ức. Bản nhạc giao hưởng hùng tráng đó khiến bạn cảm thấy như đang bước lên một con tàu cướp biển sắp ra khơi, hòa lẫn với âm thanh kiếm va chạm. Thực tế, toàn bộ nhạc nền của game đều đáng nể. Mỗi trong số mười bốn màn chơi khác nhau của game đều đi kèm với nhạc nền riêng, tạo nên sự đặc trưng cho mỗi màn. Âm nhạc căng thẳng và hồi hộp trong các màn nhà tù khi chúng ta phải trốn thoát, và trở nên kỳ lạ, huyền bí trong những khu rừng tối. Khi đến các trận đấu trùm hoặc biển cả rộng lớn, âm nhạc, mô phỏng theo màn chơi, trở nên hoành tráng và hùng tráng – mọi khía cạnh của game đều được đổ vào tình yêu, và điều đó được thể hiện rõ rệt.
Sau đó là phần hoạt ảnh – tôi nhớ mình đã kinh ngạc khi thấy Claw chao đảo ở rìa các bệ đỡ với hai tay vung vẩy. Đây là một hoạt ảnh gần như ngã mà chúng ta coi là hiển nhiên ngày nay, nhưng thời đó, nó rất hiếm và luôn khiến tôi mỉm cười. Khuôn mặt của Claw biến thành một vẻ cau có khi anh ta chiến đấu, đôi mắt nheo lại khi anh ta bắt đầu chạy, và ngực anh ta phập phồng khi anh ta cố gắng nâng và ném những thùng thuốc nổ nặng vào kẻ thù – những hoạt ảnh này thực sự vượt xa thời đại của chúng.
Không chỉ có âm nhạc hay hoạt ảnh. Những câu nói sắc sảo của Claw, tiếng kiếm va chạm, tiếng la hét của kẻ thù khi ngã xuống, tiếng đại bác vang lên từ xa khi bạn leo cột buồm của một con tàu, hay thậm chí tiếng thở hổn hển từ những cư dân vô hình hoặc tiếng kêu của những con mòng biển khi bạn chém xuyên qua hàng loạt lính gác trong một ngôi làng Ý ấm cúng – những bổ sung nhỏ bé này đã khiến game trở thành một ví dụ sáng chói về cách thiết kế âm thanh tốt có thể làm cho một trò chơi thực sự không tuổi.
Cộng Đồng Trực Tuyến Vẫn Hoạt Động Cực Kỳ Sôi Nổi
Captain Claw sống mãi nhờ các bản mod, hướng dẫn và phiên bản mới
Hãy tưởng tượng sự ngạc nhiên của tôi khi tôi phát hiện ra rằng vào năm 2025, tôi không chỉ được chơi lại Claw, mà còn có hơn 500 màn chơi tùy chỉnh theo ý muốn, tất cả đều được thiết kế tỉ mỉ bởi một cộng đồng trực tuyến năng động đã hoạt động mạnh mẽ suốt 21 năm qua. Ngày nay, 28 năm sau khi ra mắt, Claw vẫn tiếp tục có một lượng người theo dõi vững chắc, và cộng đồng trực tuyến của nó có thể dễ dàng khiến nhiều cộng đồng khác phải hổ thẹn. Trang web này có mọi thứ – các phiên bản game khác nhau, được tùy chỉnh theo phiên bản hệ điều hành, hai loại trình chỉnh sửa màn chơi khác nhau, một gói các màn chơi tùy chỉnh do cộng đồng tạo ra, và các plugin tùy chọn.
Thậm chí còn có một cộng đồng speedrunning nơi các kỷ lục liên tục bị phá vỡ, các lỗi (exploits) được tìm thấy và ăn mừng, và những anh chàng điên rồ ở đó thậm chí còn tìm ra cách để biến tựa game này thành chế độ nhiều người chơi. Điều này chỉ cho thấy game tuyệt vời đến mức nào và vẫn tiếp tục như vậy, đến nỗi bản cập nhật cuối cùng của nó cách đây chưa đầy một tuần, và chứa mười màn chơi hoàn toàn mới có chất lượng và nội dung ngang bằng với game gốc.
Hình ảnh quảng bá game Super Mario 64 trên Nintendo 64, minh họa cho hoạt động speedrunning và việc khám phá các lỗi game trong cộng đồng.
Hồi Sinh Thử Thách: 20 Năm Sau, Vẫn Đang Chật Vật “Phá Đảo”
Chơi lại game không hề dễ dàng như tưởng tượng
Khi còn là một đứa trẻ năm tuổi chơi Claw và tận hưởng game mà chưa hoàn toàn thành thạo các cơ chế platforming, tôi chưa bao giờ có thể hoàn thành game. Trong số mười bốn màn và chín viên ngọc, tôi chỉ có thể đi đến màn 6 trước khi con boss thực sự cho tôi biết ý nghĩa của việc “tức giận bỏ game” lần đầu tiên trong đời. Khoảng hai mươi năm sau, một sự trùng hợp đẹp đẽ khi phát hiện ra rằng người bạn thân nhất thời đại học của tôi cũng đã chơi game này nhiều thập kỷ trước đã khiến tôi cài đặt lại game và chơi lại. Nóng lòng đối mặt với thử thách và dễ dàng vượt qua game với hai thập kỷ kinh nghiệm chơi game, tôi đã phải nhận một cú sốc khi phát hiện ra rằng Claw vẫn khó như vậy, ngay cả bây giờ.
Tại thời điểm viết bài này, tôi đang ở màn mười hai, và tôi không thể nào đánh bại con boss. Tôi đã chơi qua mọi game Soulsborne từng được tạo ra (trừ, dĩ nhiên, Nightreign), nhưng Aquatis, con boss trong màn này, cứ thế không chịu chết. Dù vậy, tôi sẽ tiếp tục cố gắng, nhưng cho dù chuyện gì xảy ra, tôi sẽ không tìm kiếm các hướng dẫn, mẹo hay lời khuyên. Tôi sẽ chơi (và hoàn thành) câu chuyện của Captain Claw theo cách mà đứa trẻ trong tôi đã làm – không có sự trợ giúp.
Hình ảnh bìa sản phẩm gốc của tựa game Captain Claw (1997) từ Monolith Productions, một biểu tượng của game platformer cổ điển.
Nếu bạn chưa từng chơi Captain Claw, hãy thử ngay hôm nay
Nếu bạn từng yêu thích thể loại platformer, những câu chuyện cướp biển, hoặc các tựa game với cá tính thực sự, bạn nợ bản thân một lần để thử Claw. Nó khó, nó theo phong cách cổ điển, và vâng, nó sẽ khiến bạn “phát điên”. Nhưng nó cũng sẽ mê hoặc bạn, thử thách bạn, và ở lại trong tâm trí bạn rất lâu sau khi phần credit hiện lên (nếu bạn đến được đó).
Trong kỷ nguyên mà những viên ngọc quý retro đang tìm thấy sức sống thứ hai, Claw xứng đáng với sự chú ý của bạn. Hãy tải về, khởi động nó và xem bạn có thể đi được bao xa mà không “tức giận bỏ game” (rage-quit). Nếu bạn đánh bại được con boss mà tôi không thể, hãy khoe nó với tôi. Tin tôi đi, tựa game này vẫn cực kỳ đỉnh.