Bước chân vào thế giới chỉnh sửa ảnh và video đòi hỏi bạn phải trang bị những công cụ phù hợp, và một trong số đó chính là màn hình. Mặc dù đa số các màn hình hiện nay đều có thể dùng cho nhiều mục đích, nhưng chúng thường thiếu đi những đặc điểm chuyên biệt có thể mang lại lợi thế đáng kể khi bạn làm việc với các công cụ sáng tạo. Dù là khả năng cân chỉnh màu sắc tốt hơn hay độ sáng cao hơn, có những tính năng nhất định mà bạn sẽ muốn tìm kiếm khi mua một màn hình chuyên dụng cho mục đích chỉnh sửa.
Trên thị trường hiện có rất nhiều màn hình với vô vàn tính năng nổi bật. Tuy nhiên, không phải tất cả những tính năng này đều phù hợp khi làm việc với các tệp đa phương tiện. Ví dụ, bạn không cần một màn hình có tần số quét cao để chỉnh sửa ảnh trong các phần mềm. Do đó, tốt hơn hết bạn nên tiết kiệm chi phí ở điểm này và thay vào đó, đầu tư vào một màn hình có độ phân giải cao hơn hoặc tấm nền chất lượng tốt hơn để xem hình ảnh rõ nét. Nếu bạn đang băn khoăn về những tính năng quan trọng và điều cần tìm khi mua màn hình cho công việc chỉnh sửa ảnh và video, những gợi ý dưới đây chắc chắn sẽ giúp ích cho bạn.
1. Kích Thước Màn Hình và Tỷ Lệ Khung Hình
Kích thước: Yếu tố then chốt cho sự hoàn hảo
Chỉnh sửa ảnh là một công việc đòi hỏi sự tập trung vào từng điểm ảnh để đảm bảo sự hoàn hảo. Dù bạn đang chỉnh sửa những bức ảnh chụp từ máy ảnh hay thiết kế đồ họa trong Canva hay Adobe Express, điều quan trọng là phải đảm bảo mọi khía cạnh của sản phẩm cuối cùng đều hoàn hảo. Đây chính là lúc kích thước màn hình phát huy tác dụng. Một màn hình lớn sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về tất cả các khía cạnh của hình ảnh. Bạn sẽ không phải nheo mắt để nhìn những phần nhỏ hơn, cũng không phải gù lưng để kiểm tra một chi tiết mà mình đã bỏ lỡ.
Hơn nữa, tất cả các yếu tố trong hình ảnh sẽ xuất hiện lớn hơn trên một màn hình lớn. Điều này giúp ích rất nhiều khi thiết kế các chi tiết nhỏ mà có thể khó nhìn thấy trên màn hình nhỏ hơn. Tôi đã từng gặp phải vấn đề này khi làm việc với hình ảnh trên màn hình MacBook của mình. Đó là lúc tôi quyết định sắm một chiếc màn hình rời. Sau khi chuyển đổi, việc làm việc với những hình ảnh có chi tiết nhỏ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Thêm chi tiết vào các vật thể nhỏ bằng cách phóng to chúng cũng dễ dàng hơn nhiều. Một lợi thế khác của màn hình lớn là bạn có thể dễ dàng nhận biết phần nào của hình ảnh đang lấy nét, giúp việc chỉnh sửa trở nên thuận tiện hơn.
Ví dụ, tôi có thể nhận ra mắt của chủ thể trong bức ảnh chân dung hơi mềm. Việc tôi có thể phát hiện ra điều đó trên một màn hình lớn có nghĩa là tôi có thể thêm một chút độ sắc nét khi chỉnh sửa ảnh. Nếu là một màn hình nhỏ hơn, tôi có thể đã bỏ lỡ những chi tiết như vậy. Màn hình 27 inch là một điểm khởi đầu tốt. Tất nhiên, bạn cũng có thể lựa chọn một tấm nền lớn hơn tùy theo nhu cầu sử dụng của mình.
Về tỷ lệ khung hình – một màn hình 16:9 tiêu chuẩn sẽ đủ tốt cho việc chỉnh sửa ảnh. Tuy nhiên, nếu bạn cũng có kế hoạch chỉnh sửa video như tôi, tôi khuyên bạn nên chọn một màn hình siêu rộng 21:9 (ultrawide) vì bạn có thể xem nhiều hơn trên timeline mà không cần cuộn quá nhiều.
Người dùng đang làm việc với thiết lập nhiều màn hình lớn, tối ưu cho công việc thiết kế và chỉnh sửa ảnh video
2. Độ Phân Giải và Loại Bề Mặt Màn Hình
Từng điểm ảnh đều quan trọng
Không chỉ riêng kích thước màn hình. Nếu bạn mua một màn hình lớn, nó cũng cần có độ phân giải cao để bạn có thể xem xét từng điểm ảnh một cách dễ dàng. Nếu không, bạn có thể sẽ có một màn hình bị rỗ. Điều đó chắc chắn sẽ làm hỏng trải nghiệm chỉnh sửa ảnh. Mặc dù tấm nền 1080p có thể ổn cho kích thước nhỏ hơn, nhưng bạn nên cân nhắc một tấm nền QHD để có thêm các điểm ảnh. Nếu ngân sách cho phép, bạn có thể nâng cấp lên màn hình 4K, đây sẽ là người bạn đồng hành hoàn hảo cho hệ thống chỉnh sửa ảnh của bạn.
Trên thực tế, màn hình 4K cũng là một lựa chọn tuyệt vời để chỉnh sửa video, vì không chỉ video hiển thị sắc nét hơn khi bạn chỉnh sửa, mà một phần lớn hơn của timeline cũng hiển thị rõ ràng mọi lúc nhờ DPI cao hơn. Hơn nữa, màn hình 4K cũng sẽ là một cỗ máy xem đa phương tiện tuyệt vời, vì vậy sau khi bạn đã chỉnh sửa xong những bức ảnh và video đó, hãy mở Netflix và xem chương trình yêu thích của bạn ở độ phân giải cao nhất có thể!
Một khi bạn đã xác định được độ phân giải, đã đến lúc xem xét loại bề mặt của màn hình. Ý tôi là màn hình thường là loại bóng (glossy) hoặc mờ (matte). Màn hình bóng trông sống động và sắc nét hơn. Nhưng, nếu bàn làm việc của bạn gần cửa sổ và có nhiều ánh sáng mặt trời chiếu vào, bạn chắc chắn sẽ thấy rất nhiều phản xạ và chói lóa khi làm việc. Mặt khác, màn hình mờ giúp giảm phản xạ và chói lóa nhưng đổi lại màu sắc có thể hơi nhạt và độ sắc nét giảm đi một chút. Tôi cá nhân thích màn hình bóng để chỉnh sửa, nhưng tất cả phụ thuộc vào sở thích cá nhân của bạn.
Biểu đồ so sánh các độ phân giải màn hình phổ biến như 1080p, QHD và 4K, minh họa sự khác biệt về mật độ điểm ảnh
3. Công Nghệ Tấm Nền: IPS hay OLED?
IPS hay OLED?
Màn hình OLED đang rất thịnh hành gần đây, với nhiều mẫu laptop được trang bị tấm nền OLED. Không thể phủ nhận, OLED là một công nghệ vượt trội, hiển thị màu sắc sống động với mức độ tương phản cao. Tuy nhiên, do đặc tính của tấm nền OLED, ảnh có thể trông quá bão hòa trên chúng trừ khi được hiệu chỉnh đúng cách. Nói một cách đơn giản, một hình ảnh có thể trông sáng và rực rỡ khi xem trên tấm nền OLED. Nhưng, khi chuyển sang một thiết bị có tấm nền LCD, màu sắc có thể trông hơi nhạt nhòa. Vì lý do này, bạn có thể không thể hiệu chỉnh màu sắc ảnh hoặc video một cách chính xác.
Đây là một lý do lớn tại sao tôi vẫn khuyên dùng tấm nền IPS cho việc chỉnh sửa ảnh. Đáng chú ý, màn hình IPS cũng giữ được độ cân chỉnh lâu hơn, loại bỏ nhu cầu sử dụng máy đo màu. Màn hình IPS LCD cũng có giá cả phải chăng hơn đáng kể so với màn hình OLED, vì vậy bạn có thể tiết kiệm một khoản tiền và thay vào đó, đầu tư vào một màn hình lớn hơn với độ phân giải cao hơn. Tuy nhiên, một lĩnh vực mà màn hình OLED có ưu thế là ảnh và video HDR. Đó là nơi OLED có thể đạt độ sáng cực cao ở một số vùng trong khi tắt các điểm ảnh ở vùng tối hơn. Vì vậy, nếu quy trình làm việc của bạn liên quan đến nội dung HDR, OLED là lựa chọn phù hợp.
Giao diện chỉnh sửa ảnh Adobe Lightroom hiển thị trên màn hình HP OMEN Transcend 32 OLED, minh họa khả năng hiển thị màu sắc và độ tương phản của tấm nền OLED
4. Không Gian Màu (Color Gamut)
Thấy màu sắc sống động như thật
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất cần xem xét khi mua màn hình để chỉnh sửa ảnh và video là không gian màu (color space) hay dải màu (color gamut). Đối với những ai chưa biết, không gian màu là cách biểu diễn một dải màu được xác định. Dải màu đề cập đến khả năng màn hình có thể thể hiện những màu đó. Đây là hai yếu tố quan trọng quyết định tất cả các loại màu khác nhau mà bạn có thể nhìn thấy trên màn hình. Nếu một màn hình có thể hiển thị một dải màu rộng hơn, nó sẽ tốt hơn cho việc hiệu chỉnh màu sắc.
Ví dụ, Adobe RGB có dải màu rộng hơn so với sRGB. Vì vậy, một màn hình bao phủ phần trăm lớn dải màu Adobe RGB có thể hiển thị nhiều màu hơn so với màn hình chỉ bao phủ dải màu sRGB. Một cách khác để nhìn nhận là nếu bạn chụp một bức ảnh bằng máy ảnh sử dụng không gian màu Adobe RGB, nó sẽ hiển thị đúng như cách bạn đã chụp trên một màn hình có cùng không gian màu. Khi xem trên một màn hình có không gian màu khác, một số màu có thể bị lệch. Đây là lý do tại sao việc mua một màn hình bao phủ một dải màu rộng là cực kỳ quan trọng. Hãy tìm kiếm màn hình có độ phủ hơn 90% dải màu mà bạn lựa chọn. Một số màn hình có độ phủ 99% sRGB hoặc 100% Adobe RGB.
Màn hình IPS Asus ROG Strix XG27UCG với chế độ kép, thể hiện dải màu rộng lý tưởng cho chỉnh sửa ảnh và video chuyên nghiệp
5. Chỉ Số Delta E (Delta E Level)
Dễ dàng phân biệt sự khác biệt màu sắc
Một thông số khác ngoài dải màu liên quan đến màu sắc là Delta E. Nói một cách đơn giản, Delta E đề cập đến khả năng phân biệt sự khác biệt giữa các màu sắc khác nhau trên màn hình. Giá trị càng thấp, càng dễ phân biệt hai màu khác nhau. Khi làm việc với màu sắc, việc có một màn hình với giá trị Delta E thấp có nghĩa là màu sắc được thể hiện đúng như trong thực tế. Nó cũng giúp dễ dàng phân biệt giữa nhiều sắc thái của cùng một màu. Điều này hữu ích trong những tình huống mà nhiều yếu tố có sắc độ tương tự.
Lý tưởng nhất, màn hình có Delta E nhỏ hơn 1 được ưu tiên để làm việc với màu sắc. Điều đó sẽ mang lại độ chính xác màu tốt nhất khi chỉnh sửa ảnh và video. Tuy nhiên, màn hình có mức Delta E thấp như vậy cũng có thể khá đắt tiền. Vì vậy, ngay cả khi con số lên đến 2, bạn vẫn có thể sử dụng tốt.
Màn hình cong Lenovo Legion trên bàn làm việc, đại diện cho thiết bị cần có độ chính xác màu cao và chỉ số Delta E thấp cho công việc đồ họa
Nâng Cao Trải Nghiệm Thị Giác Của Bạn
Hãy nhớ rằng sự cân bằng là chìa khóa khi chọn một màn hình tốt để chỉnh sửa ảnh và video. Hãy tìm kiếm một màn hình đủ lớn, có tấm nền độ phân giải cao, giá trị Delta E đủ thấp và phù hợp với ngân sách của bạn. Bạn có thể không tìm thấy sự kết hợp hoàn hảo của tất cả những yếu tố này, đặc biệt nếu bạn không muốn chi tiêu quá nhiều. Nhưng, hãy đưa ra những lựa chọn đúng đắn, như ưu tiên độ phân giải cao hơn kích thước lớn, tấm nền IPS hơn OLED, v.v., và bạn sẽ tìm được một giao dịch tốt. Áp dụng những kiến thức này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt, đảm bảo màn hình mới sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực, nâng tầm chất lượng công việc sáng tạo của bạn.