NVIDIA GeForce RTX 5090 là một trong những card đồ họa cao cấp nhất hiện nay, với mức giá lên đến 2.000 USD, đây chắc chắn không phải là lựa chọn phù hợp cho phần lớn người dùng. Dù được mệnh danh là card đồ họa nhanh nhất thị trường, việc chi một khoản tiền lớn như vậy chỉ để chơi game có vẻ không hợp lý. Đặc biệt là khi các tùy chọn khác như card tầm trung, công nghệ nâng cấp hình ảnh (upscaling) và tạo khung hình (frame generation) có thể mang lại trải nghiệm chơi game tuyệt vời với chi phí thấp hơn đáng kể.
Tuy nhiên, có những trường hợp cụ thể mà NVIDIA RTX 5090 thực sự đáng giá từng xu. Nếu bạn có khả năng tài chính dư dả và đủ may mắn để sở hữu chiếc card này với giá niêm yết (qua các đợt mở bán hoặc chương trình Verified Priority Access của NVIDIA), và quan trọng nhất là bạn có ý định sử dụng nó cho nhiều mục đích hơn là chỉ chơi game, thì không có bất kỳ GPU nào khác có thể sánh kịp với RTX 5090 ở thời điểm hiện tại.
Card đồ họa NVIDIA RTX 4090 với cáp nguồn
1. Sức Mạnh Vượt Trội Cho Tải Công Việc AI Chuyên Sâu
NVIDIA đang tập trung rất nhiều vào AI, và RTX 5090 chính là minh chứng rõ ràng cho định hướng này. Chiếc card đồ họa này dẫn đầu về hiệu suất trong cả các mô hình thị giác máy tính (computer vision) và mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), thường vượt qua hiệu năng của RTX 4090 thế hệ trước tới hơn 50%.
32GB GDDR7 VRAM: Lợi thế không thể chối cãi
RTX 5090 là card đồ họa tiêu dùng duy nhất trên thị trường hiện tại được trang bị 32GB GDDR7 VRAM, cho phép bạn tăng tốc quá trình huấn luyện AI với các kích thước batch (batch sizes) lớn hơn. VRAM đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với các mô hình AI, và RTX 5090 đang chiếm ưu thế tuyệt đối trong cuộc chiến này.
Các thử nghiệm của Phoronix trên Linux với LLM đã chỉ ra rằng RTX 5090 tăng hiệu suất lên tới 58% về số lượng token xử lý mỗi giây khi chạy Mistral và Llama 3.1, so với RTX 4090. Đây là một bước nhảy vọt đáng kinh ngạc, vượt xa mức tăng hiệu suất giữa RTX 3090 và RTX 4090. Nhà nghiên cứu AI Nikolay Falaleev cũng đã thử nghiệm card này với các mô hình thị giác máy tính và ghi nhận mức tăng khoảng 44% về hiệu suất huấn luyện và suy luận (training and inference). Tuy nhiên, Falaleev nhận định rằng kiến trúc của RTX 5090 có thể được tối ưu hóa tốt hơn cho các mô hình tập trung vào phép nhân ma trận, vì ông đã thấy mức tăng hiệu suất cao hơn nhiều trong các trường hợp đó.
Bảng mạch PCB của card đồ họa RTX 5080
2. Hé Lộ Kỷ Nguyên Gaming Đỉnh Cao
Mặc dù RTX 5090 có thể bị coi là quá mức cần thiết cho mục đích chơi game thông thường, nhưng nó là card đồ họa duy nhất có thể mang lại cảm giác của một trải nghiệm gaming thế hệ tiếp theo. Điều này đòi hỏi bạn phải có đầy đủ các yếu tố đi kèm để thực sự tận dụng hết tiềm năng của nó.
Điều kiện đi kèm: Màn hình và thiết lập tương xứng
RTX 5090 tỏa sáng trong các tựa game đòi hỏi đồ họa cực kỳ nặng như Alan Wake 2, Indiana Jones and the Great Circle, và Black Myth: Wukong. Tại đây, bạn có thể đẩy tối đa thiết lập dò tia theo đường dẫn thời gian thực (real-time path tracing) và sử dụng DLSS Multi-Frame Generation (MFG) để khai thác tối đa một màn hình 4K tần số quét 240Hz. Đây là một phân khúc game khá hẹp và chắc chắn không làm cho trò chơi trở nên “vui hơn”, nhưng chắc chắn nó sẽ trông đẹp mắt hơn rất nhiều.
Mặt trước card Asus ProArt GeForce RTX 4060 Ti
RTX 5090 chỉ thực sự hợp lý nếu bạn hiểu rằng những trải nghiệm chơi game “đẳng cấp” này không phải lúc nào cũng xuất hiện. Trong hầu hết các trò chơi, bạn sẽ nhận được hiệu suất vượt trội so với khả năng của các màn hình hiện đại. Tuy nhiên, nếu bạn sẵn sàng đầu tư vào những trải nghiệm gaming đặc biệt khi chúng xuất hiện, thì RTX 5090 có thể là một lựa chọn đáng cân nhắc.
Cảnh game Cyberpunk 2077 trên màn hình cong Dell UltraSharp 40 Thunderbolt Hub
3. GPU Vô Đối Cho Các Tác Vụ Render Chuyên Nghiệp
Trừ khi bạn muốn trải nghiệm gaming ở đỉnh cao, RTX 5090 có thể không đáng giá. Nhưng nếu bạn đầu tư vào một GPU cho công việc chuyên nghiệp, nó có thể nhanh chóng thu hồi vốn. RTX 5090 dẫn đầu trong hầu hết các ứng dụng sáng tạo, nhưng có một lĩnh vực đặc biệt mà nó vượt trội hoàn toàn: render đồ họa.
Đầu tư cho công việc, lợi nhuận bền vững
Điều này không có gì ngạc nhiên khi xét đến hiệu năng tổng thể của card. Trong các ứng dụng sáng tạo như Premiere Pro và DaVinci Resolve, bạn sẽ thấy sự tăng cường hiệu suất, nhưng nó không lớn bằng mức tăng trong các ứng dụng render offline. Theo thử nghiệm của Puget Systems, RTX 5090 hoàn toàn “đè bẹp” mọi đối thủ trong các trình render offline như V-Ray và Blender, mang lại hiệu suất cải thiện gần 40% so với RTX 4090. Bất kỳ card nào cũ hơn hoặc yếu hơn đều không thể so sánh.
Cận cảnh quạt tản nhiệt của card NVIDIA GeForce RTX 4080 Super FE
Bạn cũng không cần phải bỏ qua các tính năng DLSS của NVIDIA. Các engine game như Unity và Unreal hỗ trợ DLSS Frame Generation và Super Resolution để tăng tốc quy trình làm việc của bạn. Thử nghiệm của Puget cũng cho thấy RTX 5090 có lợi thế mạnh mẽ trong các quy trình phát triển game. Ngoài ra, các trình render như Chaos Enscape và các ứng dụng tạo mô hình 3D như Autodesk VRED cũng hỗ trợ tính năng DLSS.
Đây có lẽ là lý do chính đáng nhất để chi số tiền lớn cho RTX 5090. Nếu bạn làm việc trong một lĩnh vực chuyên nghiệp đòi hỏi hiệu suất đồ họa chuyển động và render hàng đầu, bạn có thể sẽ nhanh chóng thu hồi được khoản đầu tư ban đầu.
Mô hình khủng long trong Blender
4. Lựa Chọn Lý Tưởng Cho PC Kích Thước Nhỏ (SFF PC)
Trong khi các thế hệ trước chỉ cần hai khe cắm cho một GPU flagship, điều này đã không còn đúng trong vài năm qua. Tuy nhiên, thiết kế lại thông minh của phiên bản Founder’s Edition cho RTX 5090 và RTX 5080 đã cho phép NVIDIA thu gọn chúng xuống chỉ còn hai khe cắm. Đáng tiếc là các đối tác sản xuất card (board partners) của NVIDIA chưa thể tái tạo một thiết kế tương tự. Nhưng nếu bạn may mắn sở hữu một chiếc RTX 5090 hoặc RTX 5080 Founder’s Edition, bạn có thể lắp đặt nó vào một chiếc PC kích thước nhỏ gọn (SFF PC) đúng nghĩa.
PC Fractal Terra đặt trên bàn làm việc
Mặc dù tiêu thụ rất nhiều điện năng, RTX 5090 phiên bản Founder’s Edition lại có cảm giác khá “nhỏ nhắn” so với sức mạnh của nó. Điều này là nhờ thiết kế tản nhiệt độc đáo của NVIDIA, nơi luồng không khí được đưa qua GPU một cách hiệu quả, không bị cản trở bởi tấm ốp lưng. Việc các đối tác của NVIDIA vẫn đang tung ra các bộ tản nhiệt khổng lồ cho RTX 5090 là minh chứng cho thiết kế nhiệt tuyệt vời của phiên bản Founder’s Edition.
Cooler Master Qube 500 hoàn thiện không có mặt bên
Kết Luận: RTX 5090 – Dù Niche, Nhưng Không Hề Lỗi Thời
NVIDIA RTX 5090 chắc chắn không phải là card đồ họa dành cho tất cả mọi người. Để xem xét mua nó, bạn phải sẵn sàng chi hơn 1.000 USD cho một GPU, và ngay cả khi đó, nó có thể không đáng giá tùy thuộc vào cách bạn dự định sử dụng. Tuy nhiên, như đã phân tích, có một vài lĩnh vực mà việc đầu tư vào RTX 5090 thực sự hợp lý và mang lại giá trị vượt trội.
Chúng tôi hiểu rằng giá thành của card đồ họa đã trở nên đắt đỏ hơn bao giờ hết. Nhưng nếu bạn có ngân sách cho phép và các ứng dụng cần thiết để biện minh cho khoản chi đó, RTX 5090 là một card đồ họa tuyệt vời, mang lại hiệu năng và công nghệ dẫn đầu thị trường. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng nhu cầu thực tế của mình để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp nhất.